غذاهای گرجستان در جهان بسیار دست کم گرفتهشده اند. طعمهایی از یونان و مدیترانه نزدیک ترین مزه ها به خوراکی های گرجستان را دارا هستند. همچنین تأثیر کشورهای همسایه مانند ترکیه و ایران بر روی غذاهای آن ها مشاهده می شود. در این مقاله فهرست گسترده ای از غذاهای سنتی گرجستان در هنگام بازدید و همچنین نکاتی در مورد اینکه چه چیزی بخورید و بنوشید ارائه می دهیم. غذاهای گرجستان کاملاً بیانگر فرهنگ این کشور هستند. غذاهایی مانند خاچاپوری (نان پر پنیر) با ماتسونی (ماست) تعادل پیدا می کند. گیاهانی مانند ترخون، جعفری، شوید و گشنیز با گردو و سیر ترکیب میشوند تا طعم های غنی ای را بر روی غذاها ایجاد کنند.
مردمان مهمان نواز
غذا خوردن و میهمان نوازی دو عنصر جدانشدنی در سفر به گرجستان است. بازدیدکنندگان پیوسته خود را مواجه با سفره های طولانی می بینند. غذای گرجی و مهمان نوازی شما را احاطه کرده است. اگر به جمهوری گرجستان سفر کردید و غذای خاصی پیدا نکردید، فقط از مردم محلی بپرسید که کجا می توانید غذا پیدا کنید و آنها خوشحال خواهند شد که به شما در کشف غذاهای خود کمک کنند. گرجی ها به غذا و فرهنگ خود افتخار می کنند و خوشحالند که آن را با بازدیدکنندگان کنجکاو به اشتراک می گذارند. و احتمالا یک داستان عالی در مورد تجربه آن وعده غذایی خواهند داشت.
خینکالی
خمیر پیچ خورده زیبا، خینکالی یا کوفته گرجی معمولا با گوشت و ادویه پر می شود، سپس به صورت آب پز یا بخارپز سرو می شود. ترفند خینکالی این است که آنها را بدون وا رفتن و یا ریختن آب گوشت داغ بر روی آن ها بخورید. اگرچه خینکالی سنتی معمولا دارای گوشت است، اما اگر خینکالی گیاهی حاوی قارچ و پنیر و حتا کشک بخواهید اغلب در دسترس است. گوشت داخل خینکالی را از قبل نمیپزند، به همین دلیل هنگام طبخ آب گوشت در داخل خمیر باقی میماند. بهترین روش برای خوردن خینکالی: روی آن فلفل سیاه بپاشید، پیراشکی را از دسته آن گرفته و زیر و رو کنید. می توانید در حین حرکت مقداری آب گوشت روی آن بریزید.
بادمجان نواری
نوارهای بادمجان تفت داده می شوند و به صورت صاف سرو می گردند. روی آن رب گردو ریخته می شود. شیرین و خوش طعم، این غذا یکی از غذاهای مورد علاقه مردم گرجستان است.</p>
لوبیو
تلاقی بین پوره لوبیا و لوبیا سرخ شده را لوبیو یا پوره لوبیا نامیده می شود. قوام و طعم لوبیو بسیار متفاوت است. این غذا شبیه غذاهای لوبیای مکزیکی است. روش سنتی خوردن لوبیو به همراه یک نان ذرت گرجی، mchadi است. اگر از گوشت و نان خسته شدید می توانید این غذا را سفارش دهید.
قبابی
قبابی یا کباب گوشت چرخ کرده کبابی با سماق و خلال های پیاز پاشیده شده و در یک نان نازک شبیه لواش پیچیده شده است. در برخی از شهرهای کوچک گرجستان، این تنها غذای موجود است. هرگز از طعم این غذا نا امید نمی شوید.
دلمه
دلمه یکی دیگر از غذاهای گرجستان و بسیار مشابه دلمه ایران است. سبزیجات یا برگ های بخارپز، با گوشت چرخ کرده، سبزی و برنج محتویات این غذا هستند. همه ی این ها در برگهای انگور تازه پیچیده می شوند و در نهایت غذای خاص و خوشمزه ای منتظر ماست.
چکاپولی
یکی از غذاهای گرجستان که بسیار محبوب است، خورش بره سنتی مخصوص کاختی، چکاپولی است که معمولا در تعطیلات (به عنوان مثال، عید پاک) خورده می شود. چکاپولی معمولا دارای گوشتی مانند گوشت گوساله یا بره است و بیشتر با پیاز، تکمالی (آلو ترش)، شراب سفید، سیر و گیاهان مخلوط طعمدار میشود.
متسوادی
تکه های گوشت نمک اندود شده بر روی آتش را متسوادی یا شیشلیک گوشت می نامند. برای تهیه متسوادی کامل، مقداری پیاز تازه را برش داده و در یک کاسه فلزی بریزید، سپس آن را روی آتش قرار دهید. در کوهستان می توانید بهترین نوع آن را بخورید.
ساتسیوی
مرغ یا بوقلمون با گردو، سیر و ادویه های معطر مواد اولیه این غذا هستند. ساتسیوی را در زمستان می خورند (سیوی در زبان گرجی به معنای سردی است). این غذا معمولا در تعطیلات کریسمس و سال نو، و به ویژه در منطقه آجاری، خورده می شود.
نان های گرجی
1- خاچاپوری
خاچاپوری یا نان پنیر گرجی یکی از غذاهای محبوب و معروف است. این غذا در واقع یک نان خمیری خوشمزه است که داخل آن پنیر آبدار قرار دارد. خاچاپوری معمولا با استفاده از پنیر سولونی و سایر مواد افزودنی مانند تخم مرغ، کره و ادویهها تهیه میشود. وجود انواع مختلف خاچاپوری در گرجستان است و هر نوعی دارای طعم و مشخصات خاص خود است. خاچاپوری یکی از غذاهای اصلی در وعدههای صبحانه و ناهار است. آن را میتوان به تنهایی سرو کرد یا به عنوان همراهی با غذاهای دیگر مانند خوراکیها یا سوپها سرو کرد. این غذا را میتوان در رستورانها، کافهها و فروشگاههای غذایی در گرجستان یافت.
2- پوری، تونیس پوری
تونیس پوری یا پوری (Tonis Puri) نوعی از نان خمیری تخت محبوب در گرجستان است. “پوری” به معنای نان خمیری روغندار است و “تونیس” نام یک کوه در گرجستان است که به نام این نان اشاره میکند. تونیس پوری به طور سنتی در فر ویژهای تهیه میشود و در دمای بالا پخته میشود تا داخل آن نرم و پوستهی بیرونی آن سفت و ترد می شود. این نان در اصل یک نان ساده و سفید است که معمولا بدون افزودنیهای ویژه تهیه میشود. در طول زمان، ممکن است برخی از نسخههای تنوع بخشی از تونیس پوری با اضافه کردن مواد اضافی مانند دانهها، غلات یا ادویهها ظاهر شده باشند. اما در شکل سنتی، تونیس پوری یک نان ساده و خوشمزه است که معمولا به صورت گرم و تازه سرو میشود.
تونیس پوری معمولا در صبحانه یا ناهار به عنوان نان همراه با غذاهای گرجی مانند خاچاپوری، ماست و مرغکباب مصرف میشود. همچنین، این نان میتواند به عنوان همراهی با غذاهای اصلی یا سوپها نیز سرو شود. تونیس پوری را میتوان در رستورانها، کافهها و فروشگاههای غذایی در گرجستان یافت.
3- لوبیانی
لوبیانی یا نان لوبیا شبیه خاچاپوری است، با این تفاوت که به جای پنیر با لوبیا پر می شود. این نان معمولا مرطوب است و کمی سالم تر از خاچاپوری با پنیر است.
4- کوبداری
کوبداری، یک نان مخصوص از منطقه سوانتی است. خمیری شبیه به خاچاپوری دارد که با تکه های کوچک گوشت، ادویه و پیاز پر می شود. بهترین نسخههای کوبداری در رستوران های بین راهی در مسیر جاده بین زگدیدی و مستیا و در مسیر پیادهروی از مستیا به اوشگولی است.
پنیر گرجی و ماست
1- ماتسونی
ماتسونی یا ماست گرجی یک ماست تازه نسبتا ترش که معمولا بدون درپوش روی میز ظاهر می شود. می توانید آن را با مرزه، گوشت گرم، سبزیجات یا خاچاپوری میل کنید. برای صبحانه یا برای دسر، می توانید ماتسونی را با عسل یا میوه تازه مخلوط کنید. به دلیل این که ماتسونی مستقیم از مزرعه خریداری می شود، طعم و مزه آن در هیچ جا شبیه به هم نیست.
2- سولگونی
سولگونی، پنیر ملی جمهوری گرجستان یک پنیر شور و خامه ای و مرطوب است. معمولا این پنیر را به تنهایی یا با یک نان پوری تونیس و یک بشقاب سبزی و گوجه فرنگی می خورند.
چاشنی ها، رب ها و سس های گرجستانی
آجیکا
آجیکا (Adjika) یا خمیر چیلی یکی از ادویههای سنتی و تند گرجستان است. این یک سس ترش و تند است که اصلیترین مواد اصلی آن شامل فلفل قرمز، سیر، گوجه فرنگی، نعناع و ادویههای دیگر میشود. آجیکا به عنوان یک ادویه محبوب برای طعمدهی به غذاها مورد استفاده قرار میگیرد و به طور خاص در غذاهای گوشتی و مرغ استفاده میشود. آجیکا دارای طعمی تند و معطر است و میتواند در میان غذاهای گوجه فرنگی، سبزیجات، ماهی، مرغ و حتی ساندویچها به عنوان یک ادویه مصرف شود. این ادویه میتواند به غذاها عمق و مزه بیشتری ببخشد و طعم غذا را تنوع بخشد. به دلیل طعم تند و معطر خود ممکن است برخی از افراد را با وجود قدرت تحمل تندی متفاوت، جذب کند.
سس تکمالی
تکمالی یا سس آلوترش یک نوع سس خاص است که در گرجستان معروف است. نام “تکمالی” به معنای “تکمیل کننده” یا “مکمل” است و این سس به عنوان یک ادویه تکمیل کننده معروف استفاده میشود.این سس معمولا با استفاده از موادی مانند گردو، سیر، زردچوبه، کره گیاهی و ادویههای دیگر تهیه میشود. دارای طعمی غنی و کرمی است و میتواند به غذاهای مختلف اضافه شود تا طعم و مزه آنها را تکمیل کند.
پخالی
پخالی به طور کلی میکس سبزیجات پخته است. نوع سبزیجاتی که در پخالی استفاده میشود میتواند متنوع باشد، اما معمولا شامل اسفناج، گشنیز، تره، ریحان، پیاز سبز و نعناع است. سبزیجات را می پزند و سپس خرد می کنند و به صورت خمیری یا پورهای در غذا استفاده می کنند. این خمیر معمولا با افزودن مواد دیگر مانند گردو، سیر، روغن زیتون، آبلیمو و نمک طعمدهی میشود. مواد افزوده میتوانند بر اساس سلیقه شخصی و منطقه متغیر باشند. پخالی به عنوان یک غذای سرد سرو میشود و ممکن است در برگ های سبزیجات یا در ظروف فردی سرو شود. پخالی یکی از غذاهای محبوب در گرجستان در میان خانوادهها است. در مراسم خاص مانند جشنوارهها، عروسیها و جشنهای مذهبی، این غذا به عنوان یک غذای سبک و خوشمزه شناخته میشود و معمولا در کنار نان یا خاچاپوری (نان گرجی) سرو میشود.
نمک سوانتی
نمک Svaneti به عنوان یک مکمل عالی برای سبزیجات، پنیر یا سالاد عمل می کند. این نمک ترکیبی از سیر خشک، فلفل چیلی و دیگر ادویه ها و گیاهان مختلف مانند شنبلیله و گشنیز است. عطر آن یادآور غذاهای ایرانی و هندی است.
شیرینی گرجی
1- تاتارا یا پلاموشی
تاتارا شیرینی ای از عصاره انگور پخته و فشرده شده است. می توان آن را به عنوان نوعی پودینگ به عنوان دسر مصرف کرد.
2- چرچخلا
چرچخلا (Chrchkhela) یکی از شیرینیهای سنتی و معروف در گرجستان از رشتههای موزونی تهیه میشود. درون این رشتهها معمولا گردو، بادام، فندق یا تخم کتان می گذارند و سپس در سسی از شیره انگور قرار میگیرند. این سس باعث میشود که رشتهها طعمی شیرین به خود بگیرند. این شیرینی به عنوان یک خوراکی محبوب در گرجستان به خصوص مناطق کاختیا، کاختا و شیداخی است و معمولا در جشنها، مراسم عروسیها و فستیوال ها سرو میشود. آن را میتوان به عنوان یک خوراکی میان وعده، هدیه و یا خوراکی تازه در سفره قرار داد.
نوشیدنی های گرجی
شراب گرجستان
اعتقاد بر این است که گرجستان زادگاه شراب است و قدیمی ترین شواهد مربوط به شراب سازی به 8000 سال قبل باز می گردد. در شرابسازی سنتی گرجستان از ظروف سفالی استفاده میشود. برای ذخیره و تخمیر آب انگور آن را در زیر زمین دفن می کنند. چشم انداز شراب گرجستان دارای بسیاری از گونه های مختلف انگور منحصر به فرد و باستانی است. توصیه ما: Saperavi (شراب قرمز) را انتخاب کنید. ساپاراوی از همه گونه های گرجی معروف ترین است. وقتی با کیفیت باشد، می تواند واقعا خوب باشد. اما ساپروی اغلب به کمی زمان نیاز دارد تا خودش را بیابد، پس حتما آن را از قبل تخلیه کنید و بگذارید کمی نفس بکشد.
برندی گرجی
برندی گرجستانی که به طرز شگفت انگیزی خوش طعم و آسان برای نوشیدن است. اگرچه برندی ارمنی مورد توجه زیادی قرار می گیرد، اما برندی گرجستان کمتر مورد توجه قرار می گیرد.
چاچای گرجستانی
نوشیدنی گراپا (Grapa) یا چاچا در واقع یک نوع شراب سنتی گرجستانی است. این نوشیدنی از تخممیوههای انگور تهیه میشود و برخلاف شراب معمولی که از عصاره انگور تهیه میشود، گراپا از انگور به همراه پوست، بذر و ساقه تهیه میشود. روش تهیه گراپا در گرجستان به صورت سنتی و محلی انجام میشود. انگورها در مخازن سنتی به نام “قواره” قرار میگیرند و به مدت چند هفته تا چند ماه در آنجا میمانند. این مدت زمان به انگور اجازه میدهد تا بهبود یابد و فرآیندهای تخمیر طبیعی در آن رخ دهد. سپس انگورها فشار داده میشوند تا عصارهای که در آن به دست آمده به عنوان گراپا استفاده شود. گراپا یکی از نوشیدنیهای محبوب و مهم در فرهنگ و سنت گرجستان است. آن را معمولا در مراسم و جشنهای خاص مصرف میکنند و به عنوان نمادی از مهماننوازی و مهماندوستی در گرجستان محسوب میشود.
اگر مایل هستید در تور گرجستان همراه دانا باشید ، برای داشتن اطلاعات بیش تر بر این لینک کلیک کنید. و برای آگاهی از مسیر تور گرجستان، می توانید به وبلاگ ما سر بزنید. سفر به این کشور زیبا با فرهنگ قدیمی و غذاهای منحصر به فردش از خاطرات فراموش نشدنی شما خواهد شد.